Փաշինյանի գաղափարն իրականացնելու դեպքում կրթական համակարգը լիովին կկազմաքանդվի. փորձագետ
Կրթության հարցերի փորձագետ Ատոմ Մխիթարյանը Sputnik Արմենիայի եթերում անդրադարձել է Երևանից դուրս ակադեմիական քաղաք հիմնելու հնարավորությանն ու հեռանկարին։
lԱտոմ Մխիթարյանի դիտարկմամբ` ակադեմիական քաղաք կոչվածը մեր իրականության մեջ նորություն չէ, քանի որ դրա նախադեպն իր գործնական կիրառումն է ստացել տասնամյակներ առաջ։ Նրա տեղեկացմամբ` դեռևս 1970–ական թվականներին հայ մտավորականներն ու գիտնականները մտածում էին կրթության արդյունավետության բարձրացման մասին, հետևաբար Աշտարակի մոտ ստեղծվեց գիտավան, որն իր մեջ ներառում էր մի շարք հետազոտական ինստիտուտներ, լաբորատորիաներ, ինչպես նաև Բյուրականի աստղադիտարանը։
Մարտի 17-ին վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն այցելել էր ԿԳՄՍ նախարարություն և հայտնել, որ կարևորում է ակադեմիական քաղաքի հիմնման գաղափարը, որը ենթադրում է բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների մի մասի կամ մեծ մասի Երևանի կենտրոնից տեղափոխում` ցանկալի է առհասարակ մայրաքաղաքից դուրս։
«Ստացվել էր մի համակարգ, որտեղ գիտնականները և՛ բնակվում էին, և՛ զբաղվում գիտահետազոտական գործունեությամբ, որտեղ կային նաև տարբեր գիտությունների գծով բազմաթիվ ասպիրանտներ։ Այդ միջավայրում հնարավոր էր կազմակերպել գիտաժողովներ, սեմինարներ` նպաստելով գիտության ու կրթության ինտեգրման աշխատանքներին, սակայն Խորհրդային Միության փլուզումից հետո տարածքը սեփականաշնորհվեց, և այսօր ինստիտուտները գործում են առավելագույնն իրենց ներուժի 20-30 տոկոսի չափով»,– Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց փորձագետը։
Մխիթարյանի համոզմամբ` լոկ շենքերի վաճառքից ստացված գումարով և առկա պայմաններում հնարավոր չէ լիարժեքորեն իրականացնել այդ ամբողջ ծրագիրը։ Մխիթարյանը վկայակոչեց առաջատար արևմտյան երկրների ակադեմիական քաղաքների ներուժը, որոնցից շատերի տարեկան բյուջեն ավելին է, քան Հայաստանի բյուջեն։
«Իսկ երկրորդ հանգամանքն այն է, որ համալսարանները ոչ միայն շենքերն են, այլև ուսանողությունը, պրոֆեսորադասախոսական անձնակազմը, այսինքն` միայն շենք կառուցելով հնարավոր չէ ունենալ ակադեմիական միջավայր, ուստի անհրաժեշտ է այդ միջավայրն ապահովել համապատասխան մասնագետներով և օգտագործել մեր ողջ գիտակրթական ներուժը»,– նշեց փորձագետը։
Մխիթարյանի դիտարկմամբ` նման առաջարկը նույնիսկ կարող է արժեզրկվել, եթե արվում է այնպիսի մարդու շուրթերով, որը նույնիսկ բարձրագույն կրթություն չունի, չի անցել ամբողջ գիտական հետագիծը, չի կարող պատկերացնել ամբողջ ենթակառուցվածքային համակարգը։
Փորձագետը համոզված է` նախաձեռնությունն ըստ էության ենթադրում է նաև ԳԱԱ կազմաքանդում, քանի որ համակարգը տրոհվում է առանձին գիտահետազոտական ինստիտուտների, իսկ հետո վարչական մեթոդներով ստիպելու են, որ այդ հաստատություններն անցնեն բուհերի ենթակայության տակ։ Ըստ նրա` արդյունքում մենք կկորցնենք նաև այն շենքերը, որ ունեն գիտահետազոտական ինստիտուտները և որոնց վաճառքի դեմ պայքարել են գիտնականներն ու մտավորականները, հետևաբար այսօր փորձ է արվում լիովին կազմաքանդել մեր կրթական համակարգն ու հետազոտական ողջ ներուժը, ինչն անընդունելի է։
